چشوم دانه‌ای گیاهی است که با نام‌های مختلفی مثل اقاقائیس، تشمیزک، حب، السودان، جسم، جاکسو و تشمیزج شناخته می‌شود. نام هندی این گیاه جاکسوم است.
خصوصیات دانه گیاه چشوم
1. **طبیعت**: دانه این گیاه گرم و خشک است.
2. **نام محلی**: به چشوم، در برخی مناطق خودرو و وحشی، “ارادی الو” نیز گفته می‌شود.
3. **ویژگی‌های پزشکی**: بر اساس طب سنتی، دانه چشوم خاصیت تحلیل برندگی دارد.
4. **کاهش وزن**: برخلاف تصور عمومی، این دانه تاثیر قابل توجهی در کاهش وزن و لاغری ندارد.
5. **کاربرد**: دانه گیاه چشوم خوراکی نیست و معمولاً به صورت ضماد موضعی استفاده می‌شود.
خواص دانه چشوم (چشم هندی) به شرح زیر است:
1. **بیماری‌های چشم**: این دانه برای درمان بیماری‌های چشمی استفاده می‌شود.
2. **بهبود کم‌کاری تیروئید**: ترکیب دانه چشوم با بولاغ اوتی می‌تواند به بهبود کم‌کاری تیروئید کمک کند.
3. **کاهش وزن**: ترکیب آن با آنغوزه ایرانی و سگبنیج برای لاغری و کاهش وزن موثر است.
4. **مشکلات چشمی**: مخلوط دانه‌های چشوم با گلاب ساییده برای قطع ریزش اشک و رفع کدورت و خارش چشم و ورم ملتحمه مفید است.
5. **دفع سنگ**: ترکیب این دانه با شربت سکنجبین برای دفع سنگ‌های مثانه و کلیه سودمند است.
6. **روش مصرف**: قبل از استفاده، دانه‌ها باید خیس شوند تا پوستشان نرم شود.
7. **خواص دافع کرمک**: این دانه دافع کرمک است و میوه و برگ آن خاصیت خواب‌آور دارند.
**خواص درمانی گیاه چشوم**
گیاه چشوم به خاطر خواص درمانی فراوانش بسیار محبوب است و مورد توجه متخصصان طب سنتی قرار دارد. استفاده از این گیاه و دانه‌های آن به حفظ سلامتی بدن و پیشگیری از بیماری‌ها کمک می‌کند.
خواص درمانی گیاه چشوم
از جمله مهم‌ترین خواص این گیاه می‌توان به بهبود عملکرد معده اشاره کرد. گیاه چشوم برای درمان مشکلاتی مانند نفخ، سوزش و درد معده بسیار مفید است.
برای بهبود عملکرد معده مفید است
برای استفاده از خواص آن، می‌توان دانه‌های گیاه را کوبید یا آسیاب کرد و صبح‌ها به اندازه یک قاشق چای‌خوری از پودر آن را با مقداری آب مصرف کرد. بهتر است این کار به مدت سه روز تکرار شود.
از سفیدی زودرس مو ها جلوگیری می کند
با استفاده از پماد تهیه شده از گیاه چشوم روی مو ها، می توان از سفید شدن زودرس مو ها جلوگیری کرد. به افرادی که می خواهند مو هایی سیاه، براق و پرپشت داشته باشند توصیه می شود روی خواص این دانه های گیاهی حساب کنند.
سلامت روده ها را تضمین می کند
روده ها یکی از اندام های مهم بدن محسوب می شوند که وظیفه دفع مواد زائد بدن را بر عهده دارند. یکی از مشکلات شایع روده ای یبوست است. این مشکل در اثر مصرف کم آب، استفاده از غذاهای سفت و کم تحرکی ایجاد می شود.
با مصرف این دانه گیاهی می توان یبوست را برطرف کرده و به عمل دفع کمک کرد. علاوه بر این، مصرف دانه چشوم برای دفع انگل های گوارشی و کرمک بسیار مفید است.
به درمان مشکلات چشمی کمک می کند
مصرف این گیاه به تقویت چشم کمک فراوانی می کند. علاوه بر این، در رفع بسیاری از مشکلات چشمی نیز بسیار کارآمد است. توصیه می شود برای تقویت چشم و درمان خارش آن یک قاشق چای خوری از گیاه چشوم را کوبیده و به صورت ناشتا همراه با کمی آب میل کرد.بهتر است این کار به مدت ۲ هفته ادامه یابد.
در روشی دیگر برای رفع ورم و خارش چشم می توان این دانه های گیاهی را دم کرده و با استفاده از آن چشم را شست و شو داد .انجام این کار در ضد عفونی کردن چشم بسیار موثر است.
کم کاری تیروئید را درمان می کند
برای درمان کم کاری تیروئید می توان از ترکیب دانه گیاهی چشوم و بولاغ اوتی استفاده کرد. سپس دانه های چشوم را پودر کرده و یک قاشق چای خوری از آن را در فنجان محتوی عرق بولاغ اوتی بریزید. پس از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه آن را میل کنید. بدین ترتیب، با درمان کم کاری تیروئید از عوارض این بیماری مانند خستگی، افزیش وزن و حساس بودن نسبت به سرما جلوگیری کنید.
به دفع انگل کمک می کند
مصرف دانه های گیاه چشوم به دلیل ترکیباتی که دارد در دفع انگل بسیار موثر است.
خواب‌آور قوی است
میوه و برگ گیاه چشوم از خاصیت خواب آوری قوی برخوردار است. از این رو، مصرف آن به افرادی که مشکل بی خوابی دارند توصیه می شود.
به دفع سنگ کلیه و مثانه کمک می کند
مصرف دانه های این گیاه به دفع سنگ کلیه و مثانه کمک می کند. برای این منظور، ابتدا دانه چشوم را خیس نموده، پوست آن را جدا کرده و با گلاب بسایید. توصیه می شود این ترکیب را ۲ ساعت بعد از غذا همراه با شربت سکنجبین میل کنید.
سایر خواص درمانی گیاه چشوم
- کاهش مشکلات پوستی
- خواب آور
- چربی سوزی
- کاهنده اشتها
- رفع کننده خستگی
روش مصرف دانه گیاه چشوم
دانه گیاه چشوم روش استفاده بسیار ساده ای دارد. برای استفاده از این دانه ها باید ابتدا آن را بخیسانیم. پس از نرم شدن پوست دانه چشوم آن را جدا می کنیم. دانه های پوست گرفته شده را با گلاب ساییده سپس مصرف می کنیم.
عوارض جانبی مصرف گیاه چشوم
با وجود تمام خواص و فواید بی نظیری که این گیاه دارد باید بدانیم که زیاده روی در مصرف آن مشکلاتی به همراه دارد. به همین دلیل توصیه می شود با نظر و مشورت افراد متخصص در زمینه طب سنتی مصرف شود. در این قسمت به مهم ترین عوارض مصرف این گیاه و دانه های آن می پردازیم:
- در گیاه چشوم ماده ایی به نام چاکسین وجود دارد. این ترکیب باعث تضعیف قلب، تنفس و اعصاب می شود. به همین دلیل، از خوردن مستقیم آن خودداری کنید.
- بهتر است بدانید مصرف دانه های این گیاه تحت هیچ شرایطی جهت لاغری توصیه نمی شود. از این رو، تمامی تبلیغات انجام شده برای مصرف این دانه ها برای لاغری نادرست است.
